مقايسه شاخص هاي ابتلاي به سندرم بي شتمريني و تركيب بدني كارات هكاران نخبه جوان در
فازهاي آمادگي عمومي، اختصاصي و پيش از مسابقه

مقدمه : بسياري از مربيان بر اين باورند كه جهت دستيابي به موفقيت در سطوح بالا، لازم است ورزشكار از دوره جواني تمرينات
را به صورت فشرده انجام دهد( 1)، به نحوي كه اين باور سبب شده است تا بسياري از جوانان ساعات متمادي را به انجام
تمرينات فشرده اختصاص دهند( 2). تمرينات فوق العاده سنگين، ورزشكار را چنان درگير مي سازد كه وي غافل از ضرر و زيان
آن ها است( 3). تركيبي از تمرينات بدني سنگين، استراحت ناكافي، خواب نامناسب و فشارهاي عاطفي به بيش تمريني ورزشكاران
نخبه جوان منجر مي شود ( 3،4 ). در ميان رشته هاي ورزشي، كاراته از جمله ورزش هايي است كه طيف وسيعي از جوانان در آن
مشغول به تمرين اند. از اين رو، مقايسه شاخ صهاي بيش تمريني (تستوسترون، كورتيزول، نسبت تستوسترون به كورتيزول و
ضربان قلب استراحتي) و تركيب بدني كاراته كاران بسيار مهم است تا محققان، پزشكان و مربيان بتوانند با آگاهي از پيامدهاي منفي
بيش تمريني، جلوگيري كنند( 2). لذا، هدف از اين تحقيق مقايسه شاخص هاي بيش تمريني و تركيب بدني كاراته كاران جوان در
فازهاي آمادگي عمومي، اختصاصي و پيش از مسابقه بود.
19/25 ± 0/ روش شناسي تحقيق: در اين تحقيق 22 نفر از كارات هكاران نخبه جوان سالم با ميانگين و انحراف استاندارد سن 78
22 و تجربه تمرين /57±0/ 40 ، شاخص توده بدني 34 /41±1/ 74 كيلوگرم، توده اسكلتي- عضلاني 04 /31±1/ سال، وزن بدن 89
7/1±0/86 سال، شركت كردند. لازم به ذكر است كه 2 نفر از افراد اين گروه بدليل آسيب ديدگي شديد، قادر به شركت در
فازهاي آمادگي اختصاصي و پيش از مسابقه نبودند و لذا تحقيق ما با گروه 20 نفره اي از كاراته كاران نخبه جوان ادامه يافت. در
اين تحقيق در دو مرحله، قبل از آغاز فاز آمادگي عمومي و بعد از پايان فاز پيش از مسابقه و پيش از آغاز فصل مسابقه،
p همبسته جهت تجزيه و تحليل داده ها استفاده شد. سطح معناداري t نمونه گيري خوني به عمل آمد و از آمارهاي پارامتريكي
0.05 > در نظر گرفته شده بود.
يافته ها تحقيق: نتايج نشان داد در مقادير تستوسترون تام، پيش و پس از فازهاي مختلف تمريني (آمادگي عمومي، اختصاصي و
همچنين در مقادير كورتيزول پس از فازهاي مختلف .(t19 =23.79, p = پيش از مسابقه) كاهش معناداري وجود داشت( 0.000
با اين وجود و به .(t19 = -16.92, p = تمريني نسبت به پيش از فاز آمادگي عمومي، افزايش معناداري وجود داشت ( 0.000
t19 = 1.75, p ) رغم كاهش نسبت تستوسترون به كورتيزول در مرحله دوم نمونه گيري، اين كاهش به لحاظ آماري معناداري نبود
t 0.096 =). به علاوه، افزايش معناداري در مقادير ضربان قلب استراحتي، قبل و پس از فازهاي مختلف تمريني وجود داشت ( 19
مجموعه مقالات اولين همايش ملي علم و كاراته ، اول تا سوم آبان 1390 دانشگاه تبريز
11.41 - =) و در نهايت، بين كليه شاخص هاي تركيب بدني (وزن، توده چربي، توده عضلاني – اسكلتي و , p =0.000
.( جدول 1 ) (p < قبل و پس از فازهاي تمريني مختلف، كاهش معنادري وجود داشت ( 0.05 (BMI
جدول 1. شاخص هاي بيش تمريني (تستوسترون ، نسبت تستوسترون به كورتيزول و ضربان قلب استراحتي) و تركيب بدني كارات هكاران نخبه
جوان، قبل و بعد از فازهاي آمادگي عمومي، اختصاصي و پيش از مسابقه.
متغير
t ميانگين ± انحراف معيار مقادير
ميزان
معناداري
پيش از فازهاي
تمريني
پس از فازهاي
تمريني
شاخص هاي بيش تمريني
ng.dL - تستوسترون( 1
(
±36.08
576.35
23.79 432.84±38.71 صادق عباسيان 1، سميرا غلاميان 2، سيد رضا عطارزاده حسيني 3 ، داود محسني نيا 4
1،2،4 . دانشجوي كارشناسي ارشد فيزيولوژي ورزش دانشگاه فردوسي مشهد، 3. استاديار دانشكده تربيت بدني و علوم ورزشي
دانشگاه فردوسي مشهد